CHMod Hakkinda Bilmeniz Gerekenler . . .

 

NT ya da Windows’unuza kurulu yerel web serverde chmod ile alakalı bir işiniz olmayacaktır. Chmod’un işlevi dosyaların özniteliklerini değiştirmektir. DOS komut satırındaki ATTRIB komutu gibi.DOS ya da WINDOWS’da dosyanın çalışabilir dosya olduğu uzantısından belli olur. BAT, COM, EXE uzantılı dosyalar çalışır dosyalardır. UNIX’de ise durum farklıdır. Dosyanın çalışır olup olmadığı dosya özniteliklerinden belli olur.Perl cgi scriptlerin de çalışabilir olabilmesi için özniteliklerin değiştirilmesi gerekir. Bu işlemi sistem komut satırına ulaşabiliyorsanız komut satırından yapabileceğiniz gibi FTP programı ile de yapabilirsiniz.Birçok FTP programının bu özelliği vardır örneğin yaygın olarak kullanılan FTP programları: CuteFTP(share), FileZilla(bedava), CoreFTPLite(bedava), WS_FTP LE(bedava) ... Ben aşağıdaki görüntüleri FileZilla programından aldım.Diğer programlarda da benzer görüntülerle karşılaşırsınız.

Programı çalıştırıp sunucunuza bağlantı kurduktan(connect) sonra sunucu tarafındaki(sağ bölme) dosya üzerinde sağ tıklayın

Açılan menüden Properties tıklayın.

herbir seçeneğin bir sayısal değeri var. Rakamları ben yazdım normalde yok. Üst resimdeki seçeneklerin sayı değeri toplamı 644 edecektir. Dosya özniteliklerini Numeric Value kısmından rakam yazarak değiştirebileceğiniz gibi herbir seçeneği tıklayarak da ayarlayabilirsiniz.

OK’i tıkladığımızda belirttiğimiz dosyanın özniteliklerini değiştirme işlemini uygulattırırız. Permission(erişim hakkı) kısmında -rw-r--r-- olarak görünecektir. Bu kodlama sisteminde(pek işiniz olmayacak ama bilgi açısından) açık olan özellikler baş harfleri yazılı, kapalı olan özellikler ise - ile gösterilir. d=dizin, r=okunabilir, w=yazılabilir, x=çalıştırılabilir manasındadır. Sıralama ise üstteki resimdeki seçenek sırası takip edilir. Seçeneklerin hepsi seçili olsaydı chmod 777 olacaktı.

Penceredeki kelimelerin manaları:
OWNER: Kullanıcı hakları
GROUP: Ağ grubuna dahil olanların hakları
PUBLIC: Ağa ulaşabilen diğer kullanıcıların hakları.
READ: Dosyayı okuma hakkı
WRITE: Dosyaya yazma hakkı
EXECUTE: Dosyayı çalıştırma hakkı. Öyleyse; chmod755 ile dosyayı, herkes çalıştırabilir ve okuyabilir, yazma hakkı sadece sahip olan kullanıcıya aittir.

Tekrar hatırlatayım. CHMOD yalnız UNIX ve türevleri serverlerde(Linux vs..) kullanılır. NT ve Windows serverlerde yoktur.